Odpowiednio dopasowany i fachowo zamontowany, skutecznie zabezpieczy przed podciekaniem wody pod wewnętrzną stronę połaci oraz zamaskuje łaty i kontralty. Co to jest pas nadrynnowy? Czy potrzebny jest on w każdym budynku? Odpowiedzi znajdą Państwo w naszym poradniku!
Czy pas nadrynnowy jest konieczny?
Takie pytanie zadaje sobie wielu inwestorów, którzy dobierając systemy rynnowe, kładą nacisk w równej mierze na estetykę wykończenia dachu, jak również na aspekty użytkowe. W budownictwie starszego typu nie zawsze stosowano to rozwiązanie, jednak obecnie montaż pasów nadrynnowych jest już standardem i każdy dekarz powinien zarekomendować ich instalację, niezależnie od tego, z jakiego materiału wykonane jest pokrycie.
W przypadku dachówki, blachodachówki i blachy trapezowej, możliwy jest montaż takiego samego pasa nadrynnowego, z kolei jeśli na dachu znajduje się inne pokrycie – np. gonty bitumiczne – pas powinien nieco głębiej nachodzić na połać dachową, co podyktowane jest koniecznością przymocowania gontu np. do opierzenia. W sytuacji, w której pas nadrynnowy pełni rolę opierzenia, to należy pamiętać, aby zaprawa i klej nie stykały się z gontem, stosując np. izolację z PCV lub z papy.
Co to jest pas nadrynnowy?
Pasy nadrynnowe nazywane są też czasem fartuchami okapowymi – i obie te nazwy trafnie oddają charakter tego elementu. Jest to zagięta listwa z wyżłobionym profilem (tzw. kapinosem), której przekrój ma kształt rozwartej litery L. Tego typu pasy stosuje się w przypadku dachów skośnych. Natomiast fartuchy okapowe montowane pod dachy płaskie i papę mają profil wygięty pod kątem prostym.
Obróbka blacharska, jaką jest wykonanie pasa nadrynnowego, polega na zamontowaniu go tuż pod pokryciem dachowym, przy okapie, przez co tworzy on swego rodzaju łącznik dachu z rynną.
Jaką funkcję pełnią pasy nadrynnowe?
Pokrycie dachowe i system orynnowania to nie jedyne elementy, które trzeba uwzględnić podczas realizacji inwestycji, jaką jest budowa konstrukcji dachowej. Wykończenie dachu w sposób, który zagwarantuje bezproblemowe użytkowanie, nie jest właściwie możliwe bez zastosowania fartucha okapowego.
Do czego służy pas rynnowy? Otóż dzięki jego wykorzystaniu możliwe jest skuteczne zabezpieczenie wewnętrznej strony połaci dachowej przed wilgocią, która mogłaby się dostawać np. przy silnym wietrze, nawiewającym krople deszczu pod połać. Jednocześnie dobrze dobrany i zainstalowany fartuch okapowy ułatwi spływanie wody wprost do rynny, a nie jej ściekanie po elewacji. Z kolei dzięki temu, że pas nadrynnowy zamaskuje ewentualne łatwy i kontrłaty, jest też elementem mającym duży wpływ na estetykę, harmonijnie łącząc przestrzeń pomiędzy rynną a dachem.
W przypadku dachów, w których przy okapie znajduje się membrana, stosowanie fartuchów okapowych zazwyczaj nie jest konieczne. Jeśli jednak okap posiada membranę wyłożoną na pas nadrynnowy, to stosuje się jeszcze pas podrynnowy, będący po prostu elementem wykonanym z blachy stalowej, który nakłada się na deskę czołową. Obok roli dekoracyjnej, skutecznie zabezpieczy on też deskę przed wilgocią przedostającą się z zewnątrz (np. przed kroplami deszczu nawiewanymi przez wiatr lub przed wodą z nieszczelnej rynny).
Z kolei w okapach wykonanych w wersji z membraną wyłożoną na pas podrynnowy, element ten odpowiada jeszcze dodatkowo za odprowadzanie wody, która spływa po membranie. Alternatywnie, zamiast pasa podrynnowego można zastosować płytki.
Jak więc widać, niezależnie od typu konstrukcji dachu i okapu, zastosowanie pasa nadrynnowego i podrynnowego ma ogromne znaczenie, uniemożliwiając przenikanie wilgoci pod pokrycie. I o ile dawniej, w starych domach, nie było w zwyczaju montowanie takiego zabezpieczenia, to w nowoczesnych konstrukcjach dachowych montowanie pasów nadrynnowych jest powszechne i zgodnie zalecane przez ekspertów-dekarzy.
Czasem pasy nadrynnowe stosuje się też jako element wykończeniowy tarasów i balkonów – pełnią one wówczas rolę opierzenia, stając się rynną i pokryciem dachowym w jednym.
Jak prawidłowo go zamontować?
Jak każdy element składający się na konstrukcję dachu, połaci czy systemu orynnowania, pas nadrynnowy musi zostać zamontowany prawidłowo, z uwzględnieniem indywidualnych warunków danej inwestycji, jak np. typ pokrycia, zastosowane membrany itp. Tylko wówczas odpowiednio spełni swoją rolę.
Pas nadrynnowy montuje się niezależnie od tego, jaki jest typ konstrukcji dachu (płaski, skośny), jak również od rodzaju zastosowanego pokrycia (blachodachówka, dachówka, blacha trapezowa, gont bitumiczny, papa, tworzywa naturalne). Podobnie jak w przypadku innych elementów pokrycia i systemu rynnowego, warto powierzyć prace ekspertom, którzy wykonają zadanie fachowo. Można też próbować przeprowadzić instalację na własną rękę, rygorystycznie jednak przestrzegając przy tym wytycznych producenta. Precyzyjna instrukcja montażu, jaką dla swoich klientów przygotował Blachotrapez z pewnością zminimalizuje ryzyko błędów wykonawczych. Dlaczego to tak istotne? Otóż wszelkie niedoróbki szybko dadzą o sobie znać w postaci przedostającej się pod pokrycie wilgoci, a jak wiadomo – woda szybko i bezwzględnie weryfikuje jakość i szczelność wykonanych połączeń. Nie mówiąc już o tym, że nieodpowiednio zamontowany pas nadrynnowy negatywnie odbije się też na estetyce wykończenia dachowego.
Fartuchy okapowe instaluje się po zamocowaniu orynnowania, ale jeszcze zanim zostanie ułożone pokrycie – umożliwi to wsunięcie części pasa nadrynnowego pod pokrycie i zamontowanie jej pod izolacją przeciwwilgociową z folii dachowej czy papy.
Pas nadrynnowy montuje się równolegle do linii okapu, stosując wkręty z łbem płaskim. W przypadku łat stalowych dodatkowo wykorzystuje się jeszcze wkręty samowiercące.
Do ważnych kroków, jakie należy przedsięwziąć, montując pas nadrynnowy, jest też odpowiednie dopasowanie jego wymiarów. Zazwyczaj w ofercie producentów element ten ma 2-3 metry długości – aby dobrać go do danej realizacji, przycina się go na odpowiednią długość. Duże znaczenie mają też pozostałe parametry fartuchów okapowych – szerokość dolnej części (mieszcząca się zazwyczaj w przedziale 5-8 cm) oraz szerokość części wpuszczanej pod pokrycie (więcej niż 10 cm).
Podsumowanie
O ile budowniczy odpowiadający za wykonywanie obróbek blacharskich w starych budynkach, które dziś są już mocno nadgryzione zębem czasu, dość rzadko zaprzątali sobie głowę wykonywaniem pasa nadrynnowego, o tyle dziś nikt już nie wątpi, że jest on bardzo potrzebny. Obecnie każdy inwestor, który, choć w niewielkim stopniu interesuje się kwestiami związanymi z pracami na dachu, wie, co to jest pas nadrynnowy oraz jaką funkcję on pełni.
I choć nadrzędną rolą tego elementu jest prawidłowe odprowadzanie wilgoci i niedopuszczenie do sytuacji, w której woda dostawałaby się pod pokrycie dachowe, to warto też pamiętać o estetyce. Pas nadrynnowy niejako wieńczy całość, „domyka” połączenie dachu z rynną. Dlatego producenci oferują ten element w wielu różnych kolorach, które pozwolą na dopasowanie go zarówno do odcienia pokrycia, rynien i rur spustowych, jak również do stylu architektonicznego, w jakim został zaprojektowany budynek.