Bezpieczne wejście na dach
Jak bezpiecznie wejść na dach? To pytanie, które (zwłaszcza w wersji ze słowem „bezpiecznie”) zadajemy sobie zdecydowanie zbyt rzadko, często przyjmując niesłuszne założenie, że najważniejsze to wejść na dach, zapominając jednocześnie o tym, że trzeba jeszcze jakoś się po dachu poruszać, a potem wrócić na dół.
Oczywiście samo rozwiązanie kwestii dostania się na dach wiąże się z faktem, że tą samą drogą zejdziemy na dół. Jak więc można to zrobić? Sprawa jest relatywnie prosta, jeśli w domu znajduje się wyłaz dachowy, który pozwala w szybko i bezproblemowo dostać się na dach. Wyłazy montuje się zarówno na poddaszach użytkowych, jak i nieużytkowych, a rozbudowana gama produktów pozwala dopasować rozwiązanie spełniające np. wygórowane wymogi pod kątem izolacyjności termicznej czy designu.
Jeśli w budynku nie ma wyłazu dachowego, konieczne jest znalezienie alternatywy. W takiej sytuacji niektórzy dostają się na dach korzystając np. z okien dachowych, choć nie jest to najlepsza ani najbezpieczniejsza metoda wejścia na dach, bo obarczona dużym ryzykiem uszkodzenia elementów stolarki okiennej. Lepiej sprawdzi się rozwiązanie najprostsze, czyli aluminiowa (ewentualnie drewniana) drabina dachowa. Warto zwrócić uwagę na jakość jej wykonania – musi być ona solidna, stabilna i zagwarantować duży zasięg. Nie warto na drabinie oszczędzać, skoro odpowiada za nasze bezpieczeństwo. Profesjonalne drabiny dachowe mają odpowiednio wyprofilowaną konstrukcję, często też posiadają antypoślizgowe stopnie, co zwiększa komfort pracy oraz zmniejsza ryzyko upadku z wysokości.
Jakie zabezpieczenia zastosować, aby uniknąć upadku z dachu?
Bezpieczne wejście na dach to jedno, zwłaszcza, jeśli korzystamy z wyłazu dachowego, co eliminuje konieczność używania wysokiej drabiny. Inną kwestią jest poruszanie się po nim tak, aby wszystkie prace przeprowadzić z zachowaniem zasad bezpieczeństwa na dachu. W teorii najłatwiejsze jest poruszanie się po dachu płaskim, jednak praktyka pokazuje, że i tu zdarzają się wypadki. Warto pomyśleć więc o odpowiednich zabezpieczeniach i asekuracyjnie przypiąć się liną. Podczas projektowania dachów płaskich warto zawczasu pomyśleć o utworzeniu punktów zaczepowych, uwzględniając ich montaż szczególnie w przypadku dachów kwalifikowanych jako płaskie, w których spadek połaci oscyluje w pobliżu granicznej wartości 15 st. Jeśli musimy wejść na stary dach, który punktów zaczepowych nie posiada, to można skorzystać ze stałych elementów konstrukcyjnych budynku i do nich umocować linę.
Jak chodzić po dachu i blachodachówce?
Kwestie związane z przeprowadzaniem prac na dachach (dokładniej zaś – prac na wysokości) są bardzo precyzyjnie regulowane przez przepisy BHP. Jeśli już zadbaliśmy o własne bezpieczeństwo na dachu, stosując odpowiednie systemy chroniące przed upadkiem, warto zatroszczyć się również o samo pokrycie. Nie każdy jego rodzaj znosi stąpanie w ciężkim obuwiu, a o uszkodzenia powierzchni nietrudno. Za obarczone najmniejszym ryzykiem uszkodzenia uznaje się dachy płaskie (zwłaszcza kryte papą), choć np. zimą trzeba pamiętać, że stąpanie po zesztywniałej od mrozu papie może grozić jej popękaniem, dlatego trzeba robić to ostrożnie. W przypadku pokrycia dachu blachodachówką (którą stosuje się przy kącie nachylenia wynoszącym min. 9 st.) czy blachą trapezową lub płaską, podczas przemieszczenia należy pamiętać o zakładaniu obuwia na miękkiej podeszwie, które nie uszkodzi powierzchni pokrycia. Ważne jest również, aby nie stąpać bezpośrednio po samym pokryciu (co grozi jego wgnieceniem), ale – w razie konieczności – przemieszczać się po łatach.
Jak bezpiecznie poruszać się po stromym dachu?
Poruszanie się po dachu, stosunkowo łatwe w przypadku dachów płaskich (choć wciąż – z uwagi na ryzyko upadku i pracę na wysokości – wymagające należytej ostrożności i rozwagi), komplikuje się w przypadku dachów stromych. Aby ułatwić to zadanie, na dachach o znacznym kącie nachylenia stosuje się ażurowe stopnie i ławy kominiarskie, których liczba uzależniona jest od wielkości, stopnia nachylenia oraz skomplikowania konstrukcji dachowej. Tworzą one konstrukcję przypominającą drabinkę, która pozwala na bezpieczne poruszanie się po dachu. Na popularnych w naszym kraju dachach dwuspadowych o niewielkim stopniu nachylenia już niewielka ilość ław i stopni znacznie usprawni poruszanie się i prace na dachu. Z kolei w przypadku dachów o kącie nachylenia większym niż 25 stopni i pokryciu wykonanym z łamliwych materiałów (np. z dachówek), montaż elementów komunikacyjnych narzucony jest przez przepisy prawa. I choć dachy o mniejszym nachyleniu nie podlegają takim wymogom, warto jednak również w takim wypadku uwzględnić montaż ław i stopni kominiarskich, ustalając ich ilość i rozmieszczenie na etapie projektowym.
Inwestorzy, którzy poszukują jak największych oszczędności, często lekceważą aspekty związane z bezpiecznym wejściem na dach i poruszaniem się po dachu, wychodząc z założenia, że np. montaż ław kominiarskich i stopni to podrażanie kosztów. Bilans strat i zysków okazuje się jednak niekorzystny dla inwestora, gdy ten – zmuszony do wykonania naprawy na dachu – będzie musiał zapłacić za wynajęcie samochodu z podnośnikiem. Pamiętajmy też, że systemy podnoszące poziom bezpieczeństwa podczas poruszania się po dachu stosuje się przede wszystkim po to, aby chronić życie i zdrowie człowieka, a te wartości trudno wycenić w jakiejkolwiek walucie.
