Dobrej jakości, wodoodporna odzież outdoorowa będzie skutecznie chronić przed opadami, nie doprowadzając jednocześnie do kumulowania się przy ciele wilgoci, a tym samym – do wyziębienia. Odpowiadając na pytanie, czym jest i jaką funkcję pełni membrana dachowa, warto jednak uwzględnić również inne odgrywane przez nią role.
Co to jest membrana dachowa?
Dostępne na rynku membrany dachowe mają różne rodzaje budowy: jednowarstwową (włóknina), dwuwarstwową (włóknina+film) lub trójwarstwową. Ostatnie z wymienionych, najczęściej stosowane, składają warstwy włókniny, która umożliwia przepuszczanie pary wodnej i pozwala wilgoci wydostać się na zewnątrz, mikroporowatego filmu funkcyjnego oraz warstwy ochronnej, zabezpieczającej film przed uszkodzeniem.
Dlaczego membrana na dach jest ważna przy budowie dachu?
Na pokrycie dachu składa się wiele elementów – i choć większość z nich jest niewidoczna gołym okiem, to ich rolę trudno przecenić. Jednym z takich elementów są membrany dachowe – ich pominięcie, zwłaszcza wtedy, gdy pod dachem znajduje się ogrzewane poddasze mieszkalne, jest dużym błędem i z całą pewnością skończy się zawilgoceniem izolacji.
Z uwagi na warstwową strukturę dachu, ważne jest zachowanie odpowiedniej kolejności montażu poszczególnych komponentów, dlatego wyboru membrany dachowej należy dokonać jeszcze w fazie projektowej, co pozwoli dopasować produkt do kąta nachylenia połaci czy rodzaju pokrycia.
Do czego służy membrana dachowa?
Pokrycie dachowe nieustannie narażone jest na działanie warunków atmosferycznych. Wbrew pozorom wilgoć, która może się dostawać pod pokrycie, pochodzi nie tylko z zewnątrz. Osoby przebywające w budynku każdego dnia również ją wytwarzają, i to w niemałych ilościach. Pranie, kąpiele, zmywanie, a nawet oddychanie – to tylko niektóre z czynności powodujących, że pod dachem gromadzić się będą skropliny. To właśnie przed niekorzystnym wpływem wilgoci ma za zadanie uchronić konstrukcję membrana dachowa. Po co dokładnie się ją stosuje? Otóż poddasza, zwłaszcza użytkowe, muszą być odpowiednio zaizolowane termicznie, co uniemożliwi ucieczki ciepła przez nieszczelne pokrycie, a także nadmierne nagrzewanie pomieszczeń latem. Stosowane powszechnie materiały termoizolacyjne są jednak bardzo wrażliwe na wilgoć, a pod jej wpływem tracą swoje właściwości.
Membrany dachowe mają za zadanie chronić warstwę termoizolacji przed przenikaniem wilgoci, zarówno tej pochodzącej z zewnątrz, jak i wytwarzanej przez osoby przebywające w budynku. Skutecznie zabezpieczają także przed wiatrem i śniegiem, uniemożliwiając wychłodzenie domu nawet przy niesprzyjających warunkach atmosferycznych, a zarazem pozwalając na wymianę powietrza.
Na co zwrócić uwagę przy zakupie membrany na dach?
Aby dobrze wybrać konkretny produkt, nie wystarczy tylko wiedza o tym, jaką funkcję pełnią membrany dachowe. Na rynku dostępnych jest wiele różnych materiałów, które różnią się od siebie parametrami takimi jak wodoszczelność, wytrzymałość mechaniczna, paroprzepuszczalność czy odporność na działanie promieni UV. Dobierając membranę dachową, trzeba te informacje uwzględnić, co pozwoli uniknąć błędów w sztuce, a w dalszej perspektywie – konieczności remontu.
Wodoszczelność membrany dachowej
Jeśli jesteśmy świadomi, jaką funkcję pełni i czym jest membrana dachowa, w sposób naturalny najistotniejszą kwestią podczas doboru produktu będą parametry dotyczące odporności na wodę. Mówiąc zaś precyzyjniej – maksymalny napór wody, jaki jest w stanie wytrzymać membrana na dach. Zazwyczaj oferowane przez producentów wyroby mają wartości określone na poziomie kilkuset centymetrów, a więc zdecydowanie więcej, niż jest to potrzebne. Pamiętajmy jednak, że z upływem czasu parametry membran dachowych nieuchronnie się pogarszają, co oznacza, że wybierając produkt z wyższą wartością odporności na napór wody, zabezpieczamy się niejako „na zapas”, gwarantując sobie dłuższą żywotność dachu. Kwestię tę szczególnie powinny mieć na uwadze właściciele nieruchomości położonych w regionach o intensywnych opadach deszczu i śniegu.
Wytrzymałość mechaniczna membrany na dach
O tym, na ile wytrzymała będzie dana membrana dachowa informuje nas jej gramatura – im wyższa jest jej wartość, tym większa odporność na uszkodzenia mechaniczne i rozdzieranie. I choć oczywiste jest, że po zamontowaniu membrany nie powinno się po niej chodzić, to jednak w praktyce każdy produkt narażony jest na uszkodzenia.
Dla membran dachowych przyjęło się, że minimalna gramatura powinna wynosić 100 g/m², co powinno umożliwić prosty montaż, bez obaw o rozerwanie podczas rozwijania rolek i ich układania na dachu. Jeśli jednak zależy nam na tym, aby ograniczyć ryzyko uszkodzenia membrany dachowej do minimum, warto wybierać produkty o wyższej gramaturze (140, a nawet 190 g/m²).
Paroprzepuszczalność membran dachowych
Paroprzepuszczalność to parametr, który informuje o tym, ile pary wodnej w danym czasie i określonych warunkach może przepuścić membrana dachowa. Do wyrażenia tej ilości stosuje się współczynnik oporu dyfuzyjnego sd [m], który określa właściwości dyfuzyjne membrany dachowej o danej grubości i odpowiada grubości warstwy powietrza o takim samym oporze (wyrażonej w metrach). Im niższy jest współczynnik sd, tym mniejszy opór stawia dana membrana dachowa parze wodnej, co w praktyce oznacza, że większa jej ilość może przedostać się na zewnątrz i nie doprowadzić do zawilgocenia izolacji.
Za membrany dachowe wysokoparoprzepuszczalne uznajemy takie, które mają współczynnik sd mniejszy niż 0,2 – tego rodzaju membrany na dach można układać bez pozostawiania szczeliny wentylacyjnej. W przypadku produktów o wyższym współczynniku (a więc – o gorszych parametrach) konieczne jest wykonanie szczeliny wentylacyjnej, co wyeliminuje ryzyko zamoknięcia izolacji.
Odporność na działanie promieni UV membrany dachowej
Porównując właściwości dostępnych na rynku membran dachowych, warto też na dłużej zatrzymać się przy ich odporności na promieniowanie UV. Dlaczego to takie istotne? Otóż promieniowanie UV jest szkodliwe dla materiałów, z jakich zbudowana jest membrana dachowa, a długotrwała ekspozycja na działanie światła słonecznego może sprawić, że produkt utraci swoje właściwości. Jedną z konsekwencji będą przebarwienia, utrata plastyczności, pęknięcia, a nawet – kruszenie. Jeśli więc wiemy, że membrana na dachu będzie stanowić jedyną ochronę dachu przed ułożeniem ostatniej warstwy pokrycia, to warto wybrać rozwiązanie z większą odpornością na promieniowanie UV. Zazwyczaj producenci deklarują, że okres ten wynosi od 4 do 6 miesięcy, co oznacza, że prace dachowe trzeba ukończyć przed upływem tego czasu.
Wybór membrany dachowej a rodzaj dachu
Membrany dachowe sprzedawane są w rolkach, które rozwija się na deskowaniu / płytach OSB / sklejce (w zależności od tego, jaka jest konstrukcja dachu), z zachowaniem szczeliny wentylacyjnej. Przymocowuje się je za pomocą kontrłat, łącząc poszczególne pasma na zakład. Trzeba przy tym pamiętać, że im mniejszy kąt nachylenia dachu, tym większy powinien być zakład, co zagwarantuje szczelność połączenia nawet przy długotrwałym narażeniu na działanie wody. W przypadku niewielkiego nachylenia połaci lepiej sprawdzą się membrany dachowe termozgrzewalne, które pozwalają na uzyskanie bardzo szczelnego połączenia.
Gdy kąt nachylenia połaci jest znaczny, trzeba zwrócić uwagę na parametry wytrzymałości mechanicznej, wybierając membrany dachowe o wyższej gramaturze. Podobnie powinniśmy postąpić, jeśli decydujemy się na ciężkie pokrycie dachowe, jak dachówka cementowa czy coraz modniejsze łupki.
Membrany dachowe - podsumowanie
Montaż membrany to jeden z podstawowych elementów, jaki powinniśmy uwzględnić podczas budowy/remontu dachu, zwłaszcza gdy planujemy ogrzewane poddasze użytkowe. Wiedza o tym, czym jest i jaką funkcję pełni membrana dachowa pozwoli na podjęcie dobrej, racjonalnej decyzji, uwzględniającej nie tylko dostępny budżet, ale również kwestie funkcjonalne. Tym bardziej, że zawilgocona konstrukcja dachowa i warstwa izolacji nie tylko zwiększy wydatki na ogrzewanie, ale także, wcześniej czy później, zmusi nas do kosztownego i kłopotliwego remontu dachu.
