Przede wszystkim zapobiega przedostawaniu się wody opadowej pod obramowanie okna na elewacji – i już sam ten fakt powinien każdego inwestora skłonić do głębszej refleksji nad tym, jakie parapety na zewnątrz budynku sprawdzą się najlepiej. Wybór jest naprawdę duży, podobnie zresztą, jak rozstrzał cenowy. Podpowiadamy, jaki parapet zewnętrzny wybrać, aby posłużył dobrze i przez wiele lat.
Jakie funkcje pełnią parapety zewnętrzne?
Parapety zewnętrzne nadają budynkowi ostateczny szlif, dlatego muszą pasować zarówno do kolorystyki i rodzaju elewacji, jak również dobrze komponować się ze stolarką okienną. I choć ich rolę dekoracyjną trudno przecenić, to jednak przede wszystkim aspekty funkcjonalne powinny być na pierwszym miejscu podczas wyboru parapetu zewnętrznego. Jego zadaniem jest przecież ochrona przed zalaniem, dokładniej zaś – umożliwienie swobodnego spływania wody poza obręb okna.
W praktyce więc niewłaściwie dobrane lub źle zamontowane parapety zewnętrzne mogą przysporzyć niemałych problemów, doprowadzając do zawilgocenia budynku, a w dalszej kolejności – zmusić właściciela nieruchomości do wydatków na remont lub wymianę parapetów.
Rodzaje parapetów zewnętrznych
Udzielenie odpowiedzi na pytanie, jakie parapety zewnętrzne wybrać, jest o tyle trudne, że wybór jest ogromny, a co za tym idzie – inwestorom z brakiem doświadczenia może być trudno się w tym natłoku produktów odnaleźć. Do wyboru są rozwiązania wykonane z diametralnie różnych materiałów, począwszy od najtańszych parapetów stalowych, poprzez parapety zewnętrzne z aluminium, PVC czy ceramiczne, na parapetach z kamienia (granitowych lub marmurowych) kończąc.
Poszczególne rodzaje parapetów zewnętrznych różnią się od siebie nie tylko ceną, ale także parametrami takimi jak trwałość, odporność na uszkodzenia mechaniczne, wysokie i niskie temperatury, a także możliwości w zakresie doboru kolorystyki czy aspekty użytkowe i prostota konserwacji. Krótki przegląd parapetów zewnętrznych i zapoznanie się z ich podstawowymi parametrami, a także wiedza o tym, jakie zalety i wady mają poszczególne rozwiązania, pozwoli łatwiej dokonać wyboru.
Parapety stalowe
Parapety stalowe, dokładniej zaś – ze stali ocynkowanej – to wariant najbardziej ekonomiczny, co przysparza mu dużej popularności. Największym atutem parapetów ze stali jest niska cena, a także fakt, że oferowane są w różnych rozmiarach, nie ma więc trudności z doborem pasującego produktu nawet w przypadku nietypowych wymiarów okna.
Niewielka waga sprawia, że nie ma właściwie żadnych ograniczeń w ich stosowaniu, także w przypadku wymiany parapetów stalowych w budynkach starszego typu. Proces cynkowania stali, a także powlekania powierzchni różnego rodzaju lakierami zdecydowanie wydłuża żywotność takich parapetów, a ich odpowiednia konserwacja sprawi, że dobrze posłużą przez wiele lat.
Ich zaletą jest też rozbudowana gama kolorystyczna, co ułatwia wkomponowanie parapetu stalowego w bryłę budynku. Takie rozwiązanie nie jest jednak wolne od wad – tutaj trzeba przede wszystkim wspomnieć o hałasie, jaki powstaje, gdy o powierzchnię blachy rozbijają się krople deszczu, co dla wielu właścicieli nieruchomości może okazać się bardzo uciążliwe.
Parapety plastikowe (parapety PCV / PVC)
Pod nazwą parapety plastikowe kryją się wyroby wykonane z piankowego lub twardego PVC, pokrytego laminatem – a więc z tego samego materiału, który służy do produkcji popularnych profili okiennych. W odróżnieniu od parapetów blaszanych odgłos spadających kropel deszczu jest na PVC niemal niesłyszalny.
Ponadto bardzo łatwo utrzymać je w czystości, bez konieczności stosowania specjalistycznych środków pielęgnacyjnych. Parapety plastikowe dostępne są w wielu kolorach i okleinach, również imitujących drewno. Dzięki temu bardzo łatwo można dobrać produkt, który będzie idealnie pasował do stolarki okiennej, zwłaszcza wykonanej z PVC, ale także drewnianej.
Parapety plastikowe mają dobrą sztywność, są odporne na korozję i kwaśne deszcze, jednak nie cieszą się szczególnie przychylnymi opiniami jeśli chodzi o trwałość. Z tego względu osoby, które planują montaż parapetów zewnętrznych raz na całe życie, raczej nie decydują się na takie rozwiązanie.
Parapety aluminiowe
Parapety aluminiowe pod pewnymi względami przypominają te wykonane z blachy ocynkowanej, jednak przewyższają je parametrami technicznymi. Są bardzo sztywne, odporne na korozję, a zabezpieczenie ich powierzchni lakierami sprawia, że nie wymagają zabiegów konserwacyjnych. Ich atutem jest też fakt, że zazwyczaj sprzedawane są z pasującymi akcesoriami, co znacznie usprawnia montaż.
Oferowane są w wersjach z surowego aluminium, jak również jako warianty poddane procesowi anodowania czy lakierowania. W przypadku parapetów aluminiowych wykończonych lakierem proszkowym otwierają się duże możliwości w zakresie doboru kolorystyki.
Wadą aluminium jako materiału wykorzystywanego do produkcji parapetów aluminiowych zewnętrznych jest jego rozszerzalność pod wpływem ciepła. Z tego powodu podczas montażu należy zachować szczelinę dylatacyjną na końcach parapetu aluminiowego i wokół śrub mocujących. Nie powinni się też na nie decydować ci właściciele nieruchomości, którzy są wrażliwi na hałasy – podobnie jak na parapecie blaszanym, również w tym wypadku wyraźnie słychać krople deszczu rozbijające się o aluminiową powierzchnię.
Parapety ceramiczne
Parapety ceramiczne zewnętrzne i parapety klinkierowe to kolejny wariant, który jest bardzo atrakcyjny wizualnie, przez co często wybierają go miłośnicy oryginalnego wzornictwa, poszukujący nieszablonowych materiałów wykończeniowych.
Takie parapety wykonuje się z cegieł, płytek klinkierowych lub kształtek. Ich zaletą jest wysoka trwałość, niska nasiąkliwość, mrozoodporność oraz prostota montażu, jednak za wadę uznaje się słabą odporność na uszkodzenia mechaniczne. W praktyce przypadkowe uderzenie twardym przedmiotem może doprowadzić do ukruszenia się fragmentu płytki czy cegły. Są one też dość drogie i ciężkie, przez co nie zawsze będzie można zamontować je w starych budynkach poddawanych renowacji. Jednak wyjątkowa estetyka przysparza im wielu miłośników, którzy wybierają je do budynków w stylu rustykalnym czy jako stylistyczny kontrast w obiektach zaaranżowanych w minimalistycznym duchu.
Parapety drewniane
Tak jak drewniane okna, elewacje czy ogrodzenia, parapety drewniane cieszą się dużą popularnością wśród osób stawiających na naturalne piękno szlachetnego surowca. Największą zaletą takiego materiału jest bez wątpienia estetyka i łatwość wkomponowania w budynki o różnej architekturze – od rustykalnych, poprzez klasyczne, aż do modernistycznych. Świetnie komponują się też z drewnianymi oknami, będąc ich stylowym dopełnieniem.
Wadą drewna jako materiału stosowanego w parapetach na zewnątrz jest jednak dość uciążliwa i pracochłonna konieczność konserwacji. Jeśli zaniedbamy pielęgnację, to drewniany parapet, zamiast zdobić – szybko zacznie szpecić, a proces stopniowego szarzenia i pękanie powierzchni będą wyraźnym sygnałem, że drewno nie zostało odpowiednio zabezpieczone. Woda, śnieg, mróz, grzyby – to tylko niektóre z czynników prowadzących do degradacji naturalnego surowca, dlatego konieczne jest systematyczne stosowanie środków ochrony drewna.
Parapety granitowe
Z uwagi na wysoką cenę takiego rozwiązania, nie jest ono najpopularniejsze, a przez to zarezerwowane raczej dla budynków o luksusowym, willowym stylu. Wysoki koszt parapetów granitowych zewnętrznych (czy, mówiąc ogólniej – parapetów z kamienia) jest jednak proporcjonalny do jakości – są one wysoce odporne na ścieranie, a ponadto łatwo się je poleruje i obrabia. Nie są też szczególnie wymagające jeśli chodzi o pielęgnację i konserwację.
Dostępne są w wielu wariantach wykończenia powierzchni (np. polerowana, matowa, szlifowana, łupana, młotkowana), a także w różnych, nierzadko bardzo oryginalnych kolorach, które przykuwają wzrok i nadają całej nieruchomości wyjątkowy i elegancki styl.
Parapety na zewnątrz - podsumowanie
Zastanawiając się, jaki parapet zewnętrzny wybrać, nie można ograniczyć się tylko do przeanalizowania, z jakiego materiału powinien być on wykonany. Ważne są również inne kwestie.
Przede wszystkim istotny jest kształt, wymiary i stopień nachylenia parapetu. Przyjmuje się, że powinien on wystawać poza obrys muru o ok. 3-4 cm, zaś kąt nachylenia nie może być mniejszy niż 5%, co umożliwi sprawne odprowadzanie wody i wyeliminuje ryzyko jej ściekania po elewacji.
Warto zwrócić też uwagę, czy wybrany parapet zewnętrzny posiada tzw. kapinos. Jest to zewnętrzna, pionowa listwa ze specjalnie wyżłobionym podcięciem, co umożliwia swobodne spływanie wody przed licem budynku, a nie po elewacji czy jej zaciekanie pod spód.
Aby odprowadzanie wody było skuteczne, ważne jest też odpowiednie usytuowanie parapetów zewnętrznych, które powinny zostać zamontowane poniżej otworów odwadniających (w ościeżnicach z PVC lub aluminium) lub okapników (w ościeżnicach wykonanych z drewna). Nie można też zaniedbać kwestii, które tylko pozornie wydają się kosmetyką. Mowa o specjalnych końcówkach mocowanych do parapetu. Są one nie tylko schludnym dodatkiem, ale także elementem, który eliminuje niepożądane zjawisko pękania tynku po zagłębieniu konstrukcji parapetu w murze.
Podsumowanie
Na estetykę budynku ma wpływ wiele elementów, w tym również parapety zewnętrzne. Jakie wybrać, aby nie zredukować ich roli tylko do ornamentu? Przede wszystkim takie, które będą zarówno dobrze się komponować, jak i pełnić skutecznie swoją prymarną rolę, czyli skutecznie odprowadzać wodę, zapobiegając tym samym powstawaniu zawilgoceń.
