Jednym z istotnych elementów każdej konstrukcji dachowej są płatwie dachowe stalowe i drewniane. Jak one wyglądają? Do czego służą? I jak je poprawnie zamontować? Tych informacji dowiesz się, czytając poniższy artykuł. Zapraszamy i życzymy miłego oglądania.
Co to są płatwie dachowe?
Na początku warto wyjaśnić, co to są płatwie dachowe. Są to belki konstrukcyjne dachu, podpierające krokwie. Narażone są na ogromne obciążenia, dlatego też muszą być bardzo wytrzymałe. Ich układ jest równoległy do linii kalenicy dachu. Głównym zadaniem płatwi dachowych ocynkowanych jest przeniesienie obciążeń pochodzących od pokrycia dachowego na konstrukcje poprzeczne. Dlatego bardzo ważny jest również odpowiedni rozstaw tych elementów.
Rodzaje płatwi dachowych
W konstrukcjach dachowych spotkać można kilka podstawowych rodzajów płatwi. Każda z nich znajduje się w określonym miejscu dachu:
- płatew kalenicowa, usytuowana na szczycie dachu,
- płatwie dachowe zetowe pośrednie lub okapowe, znajdujące się na krawędziach dachu,
- płatwie stropowe albo połaciowe, które stanowią elementy konstrukcyjne dachu pomiędzy płatwiami kalenicowymi i okapowymi.
Krokwie i płatwie dachowe stanowią podstawowe elementy konstrukcyjne dachu i pozwalają utrzymać całe pokrycie dachowe. Warto także zauważyć, że płatwie kalenicowe i okapowe są podpierane przez słupy oraz zastrzały, nazywane także mieczami. W przypadku dachów domów jednorodzinnych jako płatwie wykorzystuje się przede wszystkim belki drewniane. Natomiast w budownictwie halowym będą one częściej wykonane ze stali.
Jakie są funkcje płatwi dachowych?
Płatwie dachowe stanowią podstawowy element więźby dachowej typu płatwiowo-kleszczowej. W takim przypadku ciężar własny dachu, szczególnie jego pokrycia, oraz obciążenia zewnętrzne, w postaci wiatru i śniegu, przenoszone są na ściany stolcowe, by dalej oprzeć się na dolnych belkach wiązarowych. W ten sposób wytrzymałość całej konstrukcji jest znacznie większa.
Płatwie dachowe drewniane stanowią stały element dachów czterospadowych, ale spotykane są także w przypadku innych typów dachów. W szczególności chętnie sięgają do nich konstruktorzy budynków komercyjnych. Płatwie dachowe w halach stalowych stanowią podstawowy element konstrukcyjny przenoszący obciążenia dachu. W tym przypadku są one wykonane raczej ze stalowych profili. Jednak ich funkcja praktycznie w ogóle nie odbiega od podobnych konstrukcji drewnianych.
Jak połączyć płatwie dachowe na słupie?
W czasie konstruowania dachu z płatwiami dachowymi zetownikami lub drewnianymi często staje się przed wyzwaniem połączenia kilku z nich ze słupem. Do tego zagadnienia można podejść na kilka sposobów:
- tradycyjne złącze ciesielskie polegające na odpowiednim wycięciu fragmentów belek i złożeniu ich niczym puzzle. Najczęściej wykorzystywaną techniką jest łączenie na zwidłowanie. W tym przypadku wykonuje się nacięcie w środku słupa o wysokości płatwi. Następnie umieszcza się w takim miejscu przygotowaną płatew,
- stosować można również złącza metalowe, które spajają płatwie oraz słupy za pomocą dodatkowych wkrętów,
- bezpiecznym podejściem, często stosowanym w praktyce, jest łączenie obu wymienionych technologii. Złącze ciesielskie wzmacnia się wtedy dodatkowym złączem metalowym, zapewniając w ten sposób najmocniejsze mocowanie.
Profile Z – płatwie dachowe na halach mogą być z kolei spawane. Choć nie jest to łatwy sposób łączenia konstrukcji stalowych, zapewnia najwyższą wytrzymałość. Dobrze wykonany nie powoduje powstawania znaczących naprężeń wewnętrznych. W efekcie spawana hala jest wyjątkowo wytrzymała, a konstrukcja dachu może przenosić nawet bardzo duże obciążenia bez ryzyka uszkodzenia łączeń spawanych.
Wybór optymalnej technologii łączenia powinien być uwzględniony już w czasie projektowania dachu, ponieważ ma bezpośrednie przełożenie na wytrzymałość całej konstrukcji.
Wymiary płatwi dachowych. Jakie płatwie na dach?
Płatwie dachowe w swoim przekroju posiadają najczęściej szerokość od 12 do 16 cm, natomiast ich wysokość waha się od 16 do 22 cm. Podobnie jest w przypadku halowych płatwi dachowych. Wymiary profili Z mają podobną lub nieco mniejszą szerokość oraz wysokość.
Istotne pytanie dotyczy ograniczeń wymiarowych płatwi na ich długości. Owszem, w sklepach znaleźć można kilkumetrowe belki (nawet powyżej 7 metrów), jednak nie oznacza to, że tylko takiej długości dachy mogą zostać wykonane w technologii płatwiowo-kleszczowej. W przypadku budynków o znacznych wymiarach, do których nie można nigdzie kupić odpowiednio długich płatwi dachowych drewnianych, wymiary uzyskuje się poprzez łączenie kilku belek w całość. Podobnie jest w przypadku hal stalowych, w których można zespawać ze sobą kilka profili, uzyskując w ten sposób znacznie dłuższą płatew dachową.
Płatwie dachowe - ile kosztują? Cena
Jaki jest koszt zakupu płatwi dachowych? Cena różni się naturalnie od regionu Polski oraz odległości od dużych miast. Ponadto można znaleźć także płatwie dachowe wykonane w różny sposób, co gwarantuje im lepsze lub gorsze właściwości. Przykładem mogą być płatwie dachowe zimnogięte, które były obrabiane na zimno. Podobnie jest w przypadku belek, które wykonane mogą być z różnego typu drewna, zapewniając im tym samym odpowiednie właściwości.
Przykładowa, średnia cena płatwi dachowych wynosi około 50 złotych za metr bieżący, jednak warto pamiętać, że jest to cena tylko orientacyjna. W rzeczywistości bowiem ceny mogą być nawet kilkukrotnie wyższe przy zakupie materiałów budowlanych najwyższej jakości. Dlatego warto zastanowić się i podpytać specjalistów, jaki typ płatwi sprawdzi się najlepiej na Twoim dachu.
